بررسی اثر ژنوتیپ و زمان کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم در شرایط دیم

به منظور مطالعه عملکرد و اجزای عملکرد گندم تحت تأثیر ژنوتیپ و زمان کاشت در شرایط دیم، آزمایشی در سال زراعی 90-1389 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد به اجرا در آمد. این آزمایش با پنج ژنوتیپ (زاگرس، کوهدشت، مروارید، n-80-19 و لاین 17) و چهار زمان کاشت (26 آذر، 13 دی، 30 دی و 17 بهمن) به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‏ های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد که صفات عملکرد زیستی، عملکرد دانه و اجزای عملکرد دانه (به غیر از وزن دانه) با تأخیر در کاشت کاهش یافتند؛ اما صفت شاخص برداشت افزایش یافت. بیش‏ترین و کم‏ترین عملکرد دانه به ترتیب با 93/480 و 6/337 گرم در مترمربع متعلق به اولین و آخرین زمان کاشت بود؛ به ‏طوری‏ که‏ به ازای هر روز تأخیر در کاشت، عملکرد دانه 81/2 گرم در مترمربع معادل 58/0 درصد کاهش یافت. ژنوتیپ کوهدشت دارای بیش‏ترین و ژنوتیپn-80-19  دارای کم‏ترین عملکرد دانه و عملکرد زیستی بودند. عملکرد دانه با عملکرد زیستی همبستگی مثبت و قوی داشت (**94/0=r) اما با شاخص برداشت همبستگی معنی داری مشاهده نشد. به طور کلی، کاهش عملکرد دانه که ناشی از کاهش تعداد دانه در سنبله و تعداد سنبله در مترمربع با تأخیر در کاشت بود به علت کوتاه تر شدن طول دوره رویشی اتفاق افتاد.